Henk ten Cate luidde in 2017 de noodklok wat betreft het opleidingsniveau in Nederland. De onlangs bij Al-Ittihad vertrokken coach was destijds van mening dat veel clubs in de Eredivisie het positiespel niet goed beheersten. Drie jaar na de waarschuwing is de 65-jarige oefenmeester, in het verleden ruim een jaar aan Ajax verbonden als hoofdtrainer, een stuk optimistischer gestemd over de ontwikkelingen in de Nederlandse voetbalwereld en met name bij Ajax.
Ten Cate vindt dat er bij Ajax in de laatste jaren een behoorlijk ‘verbetering’ is opgetreden. “En daarvoor zijn de trainers Peter Bosz en Erik ten Hag gedeeltelijk verantwoordelijk geweest”, zo zegt de clubloze trainer in een interview met Voetbal International. “Zij hebben Ajax goed positiespel laten spelen op, en dat is belangrijk, andere gedeeltes van het veld, met name in Europa.” Ten Cate is blij dat Ajax niet meer terugvalt op ‘eindeloos geschuif achterin’. “Maar positiespel gebruiken als middel om tot kansen en goals te komen. Je ziet dan dat dit navolging krijgt. Daar begint het vaak wel, bij Ajax. Die club zet de trend.”
In de periode na de harde woorden van Ten Cate braken bij Ajax onder meer Matthijs de Ligt en Justin Kluivert definitief door. De ex-trainer van de Amsterdamse club ziet echter met genoegen dat ook andere clubs steeds meer oog hebben voor de doorstroming van talent. “Ik zie talenten lopen bij AZ, bij PSV; over de hele breedte is de creativiteit toegenomen. We omarmen weer spelers zoals Donyell Malen, Calvin Stengs, Frenkie de Jong. Dat doet mij als liefhebber oprecht veel plezier. Het is een bewijs dat we in Nederland kunnen opleiden, als we maar vasthouden aan onze eigen identiteit en bereid zijn de trends in het voetbal eraan toe te voegen.”
Ten Cate is voorstander van modernisering in het voetbal, maar het plan om geen uitslagen en standen meer te noteren bij spelers onder de dertien jaar, afkomstig uit de koker van directeur amateurvoetbal Jan Dirk van der Zee, schiet hij gelijk af. “Een gotspe. Er zijn al geen scheidsrechters meer, er worden geen standen meer bij gehouden, misschien wel bij spelers van twaalf jaar. Het slaat nergens op”, foetert de ervaren coach. “Nederlanders staan wereldwijd bekend als innovators, dus winnaars. Dat wordt er van jongs af aan ingestampt, we komen uit een spelletjescultuur. Waarbij plezier, maar vooral winnen centraal staat”, aldus Ten Cate. “Leren winnen, is een vorm van opleiden. Omgaan met verliezen ook. Dat moet je leren.”
