Bij thuiskomst na de soepele zege van Oranje op Schotland was het zaterdagnacht prettig zappen langs de mondiale voetbalkanalen. De Britse nabeschouwingen over de aanvallende weelde in Nederland, de allesbeslissende assists van Luis Suarez bij Uruguay-Paraguay, het gestuntel van de hautaine Fransen in Litouwen, de eindeloze zegetocht van Spanje; het ging er allemaal in als zoete koek.
De mooiste beelden kwamen nota bene uit Cardiff. In de periferie van het topvoetbal streden Wales en Finland voor hun laatste kansen in de WK-kwalificatiegroep 4. Typisch zo’n wedstrijd om snel verder te zappen. Maar plotseling verscheen daar een oude bekende in beeld. Die kromme benen, de licht gebogen rug, dat feilloze gevoel voor de bal en de ruimte om hem heen. Onmiskenbaar Jari Litmanen.
De berichten die Nederland de laatste jaren over hem bereikten gingen meestal over hoogst merkwaardige blessures. Een jaar geleden stond Litmanen op het punt zijn debuut voor Fulham te maken, toen hij tijdens een training werd geveld door een keihard schot van ploeggenoot Ricardo Batista op zijn achterhoofd. Tot speelminuten bij de Londense club zou het niet meer komen.
Blikje cola
Fulham-trainer Roy Hodgson, voormalig bondscoach van Finland ook, noemde Litmanen na dat incident ‘de meest onfortuinlijke voetballer die ik ooit ben tegengekomen’. Hodgson vertelde daarbij een anekdote over een blikje cola dat hij ooit openmaakte in het bijzijn van Litmanen. Het lipje schoot los en vloog in een oog van de Finse voetballer. Niet veel later blesseerde Litmanen zich thuis tijdens een val van de trap, met een glas melk in zijn handen.
Het waren berichten die moeilijk met WK-kwalificatievoetbal zijn te rijmen. Maar wie afgelopen weekeinde de beelden van Litmanen in het Millennium Stadium heeft gezien, durft hem nooit meer de Man van Glas te noemen. Hij speelde zijn 121ste interland op 38-jarige leeftijd alsof zijn leven ervan afhing. Heersend, zwoegend en sturend als in zijn beste dagen bij Ajax.
Voorgekookt
Een paar minuten voor rust kreeg Litmanen de bal rond de middenlijn aangespeeld. Hij versnelde even en wat volgde was een weergaloze dieptepass met de buitenkant van zijn rechtervoet, precies in de loop van aanvaller Jonatan Johansson. Die hoefde niets anders meer te doen dan de bal langs de uit zijn doel stormende Wayne Hennessey te werken. Ook de tweede doeltreffende aanval van Finland werd op het middenveld voorgekookt door Litmanen, in de slotminuut.
Zijn daaropvolgende publiekswissel leverde hem zelfs van de Britse fans applaus op. De analytici van Sky Sports beloonden Litmanen met het rapportcijfers 9, op de internetsite van de televisiezender beoordeelden de kijkers hem met het zeldzame gemiddelde van 9,7. De Engelse bondscoach van Finland, Stuart Baxter, concludeerde dat Litmanen ‘zichzelf opnieuw heeft uitgevonden’.
Lahti
Voor wie het ontgaan is: op clubniveau voetbalt de onverwoestbare middenvelder inmiddels weer bij FC Lahti, in zijn geboortestad. Daar krijgt hij de vrijheid naar eigen goeddunken te trainen en te spelen. Zijn volgende mikpunt is de cruciale kwalificatiewedstrijd tegen Rusland, op 10 juni in Helsinki.
Een mooie strijd tussen twee slimme oude vossen, Hiddink en Litmanen. De winnaar neemt de tweede plaats achter groepsleider Duitsland in handen. Litmanen zal erbij zijn, in zijn ultieme poging eindelijk een eindronde te halen. Drie weken terug dook hij even op bij Ajax. Niet om er nu al als jeugdtrainer terug te keren, zoals de geruchten meteen wilden, maar om wat oude bekenden de hand te schudden. Een van hen was zijn goede vriend David Endt, teammanager van Ajax. Afgelopen zondag vroeg ik Endt hoelang Litmanen het volgens hem nog volhoudt. De laatste twee woorden in zijn sms’je terug spraken boekdelen: ‘Ambitie onveranderd.’
Bron VI – Column Simon Zwartkruis
