Onderstaand de column van Johan Cruijff in De Telegraaf vandaag. Een heldere blik waar weinig op af te dingen valt, maar dat is logisch!
Eerst wil ik melden dat ik deze column donderdag al had gemaakt. Door de ontwikkelingen bij Ajax heb ik het iets moeten actualiseren, maar de hoofdlijnen zijn hetzelfde gebleven. Ik wil dit van tevoren even kwijt, om aan te geven dat de opmerkingen in de column al op papier stonden voordat het nieuws over Ajax op straat lag.
Iedereen is zich inmiddels bewust van de sportieve terugval van het Nederlandse voetbal. We moeten ons diep schamen dat alleen de kampioen nog in de UEFA Cup zit. Dat dit te maken heeft met het grote geld in Engeland, Spanje en Italië is een dooddoener, omdat we inmiddels over clubs uit landen als Denemarken, Tsjechië, Kroatië en Zweden zijn gestruikeld.
Er is dus heel slecht beleid gevoerd. Niet alleen door de trainers, maar vooral door de mensen die al die trainers hebben aangesteld. Dat zijn bestuursleden die er vooral voor zichzelf zitten en weinig verstand van de materie hebben. Terwijl een voetbalclub leiden vandaag de dag een vak is.
In de war
Om een voorbeeld te geven: in mijn tijd had Ajax maar vijf mensen in vaste dienst, inmiddels zijn dat er ruim honderd. Toch wordt zo’n enorm geprofessionaliseerde organisatie geleid door aardige mensen die vooral graag voorzitter, secretaris of wat dan ook willen zijn. Dat zie je ook bij clubs als Heerenveen en NAC. De trainers Gertjan Verbeek en Ernie Brandts presteren beter dan ooit, toch hebben ze van hun leiding al te horen gekregen dat ze straks kunnen vertrekken. Volgens mij ben je dan volledig in de war.
Dan nog iets. Als ik alle clubs analyseer waar ik een beetje inzicht in heb, dan valt het me steeds op dat niet één voorzitter zijn opvolger begeleidt of inwerkt. Zo bleek ook het Ajax-bestuur, dat tien tot vijftien jaar de club had geleid, aan het eind van de rit niet in staat een opvolger te presenteren. Niemand was dus voor die ongelooflijk belangrijke functie klaargestoomd.
Hetzelfde geldt voor Feyenoord en de KNVB. Zo stopt bondsvoorzitter Jeu Sprengers aan het einde van dit jaar, maar in hoeverre heeft hij zijn opvolger ingewerkt? En KNVB-directeur Henk Kesler? Stoomt hij iemand al klaar voor het geval hij straks vertrekt?
Druk
Elke keer hoor je het verhaal dat nieuwe bestuurders omvangrijke bedrijven met veel personeel hebben geleid. Het grote verschil is alleen dat je als voorzitter of directeur dan maar twee keer per jaar in de krant komt, terwijl dat bij een voetbalclub iedere maandag het geval is. In de media worden ze dan ook nog eens beoordeeld door mensen die over het algemeen weinig verstand hebben van topvoetbal. In de praktijk blijken de nieuwe bestuurders nauwelijks met die druk om te kunnen gaan.
Opleiding
Daarom heb ik vier jaar geleden via mijn academie een cursus opgezet voor het leiden van een voetbalclub. Als proef zijn we in Mexico gestart en inmiddels hebben zo’n beetje alle Mexicaanse profclubs die opleiding gevolgd. Opvallend was, dat vrijwel iedereen achteraf tot de conclusie kwam dat die cursus ook echt nodig was geweest. Inmiddels heb ik besloten om deze opleiding zo snel mogelijk in Nederland te starten. Het is helaas hard nodig.
Tot slot nog even dit. Gebleken is dat ik een uitstekende beslissing genomen heb om niet in die Ajax-commissie te gaan zitten. De afgelopen tien jaar ben ik een paar keer door de club om advies gevraagd en iedere keer werd dat op wat voor een manier dan ook misbruikt. Daarom zag ik het ook niet zitten om deel uit te maken van een commissie waarin allerlei dingen kunnen gebeuren die je niet in de hand hebt, maar waarvoor je wel verantwoordelijk wordt gesteld. Ik denk dat een paar commissieleden inmiddels heel goed begrijpen wat ik bedoel.
Geen verstand van voetbal
Maar er was nog iets. Het onderzoek is een gevolg van een afspraak tussen het bestuur en de ledenraad. Als ik die twee groepen bekijk, dan zitten er bijna geen mensen in die verstand hebben van de corebusiness van Ajax: het voetbal. Dus hoe kunnen zij nu de normen aangegeven die bij de club passen?
Niet prettig
Veel mensen zullen wel weer denken: daar heb je ‘m weer. Wanneer neemt hij zelf zijn verantwoordelijkheid? Dan is mijn antwoord simpel: ik heb daar altijd voor open gestaan. Maar er is nooit, maar dan ook nooit iemand geweest die tegen me gezegd heeft: los jij het op. Dat durven ze namelijk niet. Want als ik het moet doen, dan los ik het inderdaad op. Alleen zullen veel mensen de manier waarop niet prettig vinden. Dus word ik vooral op afstand gehouden.
Was getekend; Johan Cruijff
