Sinds drie maanden is Rik van den Boog (49) de baas van Ajax. De directeur drukt steeds meer zijn stempel in Amsterdam. In de zomer gaat Van den Boog evalueren of Van Basten, Van ’t Schip en Witschge ook de andere competenties van het coachen zijn gaan beheersen en evenals alle leidinggevende binnen de club word er maandelijks verantwoording afgelegd aan de nieuwe directeur.
,,Marco is zijn trainercarrière begonnen met zijn vrienden. Het is nu nog niet zo dat met Marco, John en Rob 1+1+1 zes is. In hun geval is 1+1+1 drie. De competentie van alle drie ligt nadrukkelijk op technisch/tactisch gebied.
,,Dat er andere kennisgebieden zijn, begrijpen ze en ze staan erg open om op die gebieden te leren. Het kan zijn dat ze zich met z’n drieën zodanig ontwikkelen dat ze onderling alle competenties die gevraagd worden verdelen. Ze hebben daar dit seizoen de kans toe. Mocht blijken dat ze met z’n drieën toch nog niet alle competenties invullen, dan zoeken we naar de juiste samenstelling.’’
Momenteel houdt Marco van Basten maandelijks een voortgangsgesprek in het kantoor van Rik van den Boog. De trainer van Ajax legt de algemeen directeur uit wat hij doet en welke ontwikkelingen en knelpunten hij ziet in zijn werk met spelers en staf.
Die maandelijkse evaluatie heeft Van den Boog ingevoerd op alle afdelingen, voor de leidinggevenden die rechtstreeks aan hem rapporteren. Van de hoofdtrainer, via de financieel directeur tot de perschef.
,,Het helpt mij om het personeel en de organisatie snel te leren kennen,’’ zegt de baas van Ajax in zijn net verbouwde kantoor in de Arena. ,,Maar we doen het vooral voor de ontwikkeling van de mensen zelf. ,,Heb je actie ondernomen op de afgesproken aandachtspunten? Hoe is het gegaan met het budget? Waar kun je zaken veranderen? Iedere manager heeft zijn doelstelling voor een jaar. Tussendoor steeds weer reflecteren op wat je doet of niet doet, daar word je wijzer van.’’
Kort na zijn aantreden zei Van Basten in een gesprek al dat hij helemaal niet de baas over alle voetbalzaken wilde zijn in de Arena. ,,Marco zei: ‘reken me af op de focus op de selectie. De dingen eromheen, zorg nou dat iemand anders dat gaat managen.’ Dat is een heel ander beeld dan iedereen van hem heeft. Dus ben ik wat gaan schuiven. Marco is nu primair verantwoordelijk voor Ajax 1 en Jong Ajax. Als hoofdtrainer geeft hij bij mij aan welke speler hij wil aantrekken en welke speler mag vertrekken. Danny Blind zorgt voor de uitvoering daarvan.
,,De onderdelen waar Van Basten Blind voor heeft aangenomen zoals scouting en jeugdopleiding, blijven bij Danny. Die zaken vallen direct onder mijn eindverantwoordelijkheid en niet meer onder Marco.’’
Het is een wijziging die aansluit bij hoe Van Basten in de praktijk het hele seizoen al werkt. Bij een keeperskeuze tussen Kenneth Vermeer en Maarten Stekelenburg gaat hij puur voor de sportieve afweging. Hij wil niet afgeleid worden door zakelijke argumenten, zoals een mogelijke waardevermindering van de gepasseerde Stekelenburg op de transfermarkt.
Van den Boog: ,,Van Basten wordt afgerekend op de resultaten van het eerste elftal. Hij voelt en ziet elke dag de spelers. Dan moeten we hem ook op basis van díe ervaringen kunnen laten kiezen en waar nodig doorselecteren.
Het zijn dit soort teksten die Van Basten de overtuiging geven dat zijn nieuwe baas hetzelfde hoge ambitieniveau nastreeft als hijzelf. Een topper met kennis en een ruime ervaring op een heel ander terrein dan waar zijn eigen competenties liggen. Binnen Ajax werd al snel duidelijk dat ze het goed kunnen vinden. Er is groot wederzijds respect tussen de voormalige beste spits van de wereld en de directeur die zelf op zijn 32ste in Finland, Wit-Rusland en de Baltische Staten zat. Daar gaf Van den Boog al leiding aan een paar duizend man van de internationale tak van electronicaconcern Rank Xerox.
Als trainer lijkt Van Basten wat dat betreft op Johan Cruijff. Die verzamelde ook kennis om zich heen die hij zelf niet had. En gaf mensen zoals analist Tonny Bruins Slot publiekelijk snel credits.
,,Wat ik in mijn rol probeer, is concreet te maken wat mijn voorgangers al in beleidsplannen hebben gevat,’’ zegt Van den Boog. ,,Wat Ajax wil is niet nieuw: we willen weer dichterbij de Europese top komen. ‘Top’ heb je inmiddels in twee gradaties. Je hebt top Olympique Marseille en top Manchester United. We geloven dat Ajax structureel op het niveau Marseille kan spelen en zelfs nog iets daar voorbij, op het moment dat we talenten zoals Babel, Sneijder of De Jong anderhalf tot twee jaar langer vasthouden.
,,Van Basten en Blind zijn voetbalexperts met opvattingen over hoe dat zou kunnen. Ik denk mee en help hen zaken concreet te maken. We hebben alleen een kans als heel duidelijk is waar Ajax de komende jaren voor staat en de leiding niet gaat zwalken in de koers.’’
Het plan van Ajax komt erop neer dat de club zichzelf gaat profileren als hét alternatief voor Arsenal. Die club is een magneet voor toptalent in de leeftijd van 15 tot 19 jaar. Maar de kans op een doorbraak als prof zal bij Ajax altijd groter blijven. Dit seizoen zijn 16 van de 28 spelers uit de A-selectie zelf opgeleid. Het streven is die score structureel naar vijftig procent en liefst hoger te tillen.
Het zou het beeld van Ajax als onderscheidende voetbalclub verder versterken. Tegelijkertijd zet de club erop in heel gericht oudere spelers uit de internationale top, bij voorkeur ex-Ajacieden, terug te halen. Die moeten de begeleiding van de jongeren in Ajax 1 op zich nemen.
In de scouting en de opleiding wil Ajax gevarieerder te werk gaan. Naast de technisch vaardige nummer 10 ook de spelers die rond hem spelen vroeg opsporen en in het eerste elftal krijgen. Met daarbij op alle posities meer oog voor fysieke en mentale weerbaarheid. Een jeugdige rechtsbuiten bij wie testen nu al uitwijzen dat hij nooit groter wordt dan 1.70 meter, wordt anders beoordeeld dan een buitenspeler met meer lengte.
Ook verwacht Ajax van zijn jonge profs dat ze meer aandacht besteden aan hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. Deze maand tekent Van den Boog namens Ajax een verbintenis met de stichting Right to Play, als tweede Europese voetbalclub na Chelsea. Spelers van Chelsea bezoeken voor Right to Play sportontwikkelingsprojecten voor kansarme kinderen in landen als Libanon, Ghana en Jordanië.
,,Voetbalclubs en hun spelers hebben veel impact. Dat zie je op allerlei niveaus in de samenleving. Veel mensen hangen hun identiteit zelfs op aan een club. Het is onze taak aankomende profs te begeleiden in die rol. Dus bezoeken ze ziekenhuizen, scholen, sponsorbijeenkomsten. Supporters moeten niet alleen het gevoel hebben dat ze Ajax zien spelen, maar ook Vertonghen en Vermaelen en eigenlijk zelfs Jan en Thomas. Bij je rol als Ajax-speler hoort ook dat je met net zoveel motivatie tegen Den Haag speelt als tegen Marseille. Jonge talenten zouden sneller rijp moeten kunnen zijn. Zodat ze eerder in hun loopbaan kunnen pieken.’’
De komende tijd zal er binnen Ajax veel tijd gaan zitten in het aansturen van alle jeugdtrainers. ,,Ook van hen verwachten we dat ze hun competenties uitbreiden. Alleen voetbaltrainer zijn is straks niet meer genoeg. Wie niet mee kan of wil vervangen we.’’
Bron: AD sportwereld
